کوئل از جمله قطعات موتوری مهم هر خودرویی است که وظیفه انتقال انرژی به شمع ها را بر عهده دارد. اگر این قطعه خراب شود به دلیل نقشی که در عملکرد موتور خودرو دارد می تواند آن را مختل کرده و به سایر بخش های خودرو نیز صدمه بزند. بنابراین باید به صورت دوره ای موتور و قطعات موتوری را بررسی کنید تا در صورت بروز نقص در هر کدام از آن ها نسبت به تعویض قطعه و رفع مشکل اقدام کنید. در این مطلب قصد داریم به طور خاص علل و علائم خرابی کویل و روش های تست آن را بررسی کنیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.
کوئل چیست؟
برای آن که احتراق به درستی اتفاق بیفتد باید جرقه ای توسط شمع ها ایجاد شود. شمع ها برای به وجود آوردن جرقه به انرژی الکتریکی نیاز دارند. این انرژی توسط یک سیم پیچ القایی که در سیستم احتراق خودرو قرار دارد، تامین می شود. کوئل یا سیم پیچ القایی با دریافت ولتاژ لازم از باتری و انتقال ولتاژ تقویت شده به شمع، جرقه مورد نیاز برای انجام فرایند احتراق را فراهم می کند. به این ترتیب موتور اتومبیل روشن شده و خودرو به حرکت در می آید.
علائم خرابی کوئل
خرابی کویل می تواند منجر به بروز مشکلات جدی در ساختار و عملکرد خودرو شما شود. از این رو لازم است به محض مشاهده یکی از علائمی خرابی کوئل، به تعمیرکار متخصص مراجعه کرده و موضوع را پیگیری نمایید. برخی از این علائم ممکن است به جز وجود ایراد در کویل، نشانه مشکلات دیگری نیز باشند. به همین دلیل باید علاوه بر کوئل بخش های دیگر خودرو را نیز بررسی کنید تا متوجه مشکل اصلی شده و در اولین فرصت آن را بر طرف کنید. همچنین می توانید جهت خرید کوئل پژو ۲۰۶ تیپ ۵، کویل دوبل ساژم، کوئل دوقلو انژکتوری زیمنس و … به فروشگاه آنلاین قطعات یدکی اچ پی سی مراجعه نمایید.
۱. روشن نشدن خودرو
تصور کنید دقیقا روزی که شما عجله دارید، هر چقدر استارت می زنید خودروتان روشن نمی شود. این مسئله قطعا می تواند شما را عصبی کند و برنامه هایتان را بهم بریزد. روشن نشدن خودرو دلایل متعددی دارد که از مهم ترین آن ها، خراب بودن کوئل است. به همین دلیل توصیه کردیم حتما سرویس های دوره ای را جدی بگیرید و چند وقت یک بار وضعیت کوئل و سایر قطعات موتوری را بررسی نمایید. زمانی که استارت می زنید، اگر دیدید فشاری به خودروتان وارد می شود یا به زور استارت می زند، می توان احتمال داد که ایراد از کوئل باشد.
۲. روشن چراغ چک
دلایل بسیاری برای روشن شدن چراغ چک خودرو وجود دارد. به طور کلی هرگاه عملکرد یکی از بخش های خودرو با مشکل مواجه شود، چراغ چک روشن می گردد. به دلیل گستردگی عوامل موثر بر روشن شدن چراغ چک پیشنهاد می کنیم حتما به یک مکانیک باتجربه و ماهر مراجعه تا خودرو شما را عیب یابی کرده و با خواندن کدهای خطا، متوجه مشکل اصلی شود. به این ترتیب اگر تشخیص داد ایراد از کویل است، باید آن را تعویض نمایید.
۳. خاموش شدن ناگهانی موتور
یکی از رایج ترین نشانه های خراب شدن کوئل، مشکلاتی است که در عملکرد موتور به وجود می آید. به عنوان مثال ممکن است بر اثر یک جرقه نامناسب، عملکرد خودرو مختل شود و و به دنبا آن موتور اتومبیل به طور ناگهانی خاموش شده و متوقف گردد.
۴. افزایش مصرف سوخت
مصرف بیش از حد سوخت از دیگر علائمی است که می تواند نشان دهنده خرابی کوئل باشد. کوئل تامین کننده برق مورد نیاز شمع است. زمانی که شمع انرژی مورد نیاز را دریافت نمی کند، موتور سعی می کند با مصرف سوخت بیشتر این نقصان را جبران کند. بنابراین بنزین زودتر از حد معمول تمام می شود. پس با مشاهده این وضعیت بهتر است در اولین فرصت خودروتان به تعمیرکار متخصص نشان داده و سلامت کویل را بررسی کنید.
۵. نشتی روغن
همان طور که می دانید کوئل درون یک محفظه روغنی قرار داشته و گرم شدن بیش از حد آن ممکن است سبب ترک خوردن محفظه شده و در نهایت نشت روغن را به دنبال داشته باشد. در صورت نشتی شدید روغن احتمالا باید کوئل را تعویض کنید.
۶. ضعیف شدن عملکرد مبدل کاتالیزگر
از دیگر نشانه های خرابی کوئل خارج شدن دود سیاه از اگزوز و پیچیدن بوی بنزین در خودرو است. همزمان با خروج سوخت استفاده نشده از اگزوز، جرقه ای شبیه انفجار ایجاد می شود. در صورت بر طرف نشدن این مشکل، مبدل کاتالیزور و سایر بخش های سیستم جرقه زنی آسیب می بیند.
علل خرابی کویل
دلایل متعددی برای خراب شدن کوئل وجود دارد که در ادامه قصد داریم به به بررسی چند مورد از آن ها بپردازیم:
۱. شمع های آسیب‌دیده یا فرسوده
اگر شمع های خودرو فرسوده یا خراب باشند ولی با این وجود تعوض نگردند، به کویل فشار آمده و خیلی زود خراب می شود. فرسودگی شمع باعث بیشتر شدن شکاف آن شده و کوئل مجبور است فشار بیشتری آورده و با ولتاژ بالاتری این شکاف را پر کند. همین امر سبب گرم شدن سیم پیچ القایی شده و در نهایت به خرابی آن منجر می شود.
۲. نوسانات
از دیگر عواملی که سبب آسیب دیدن سیم پیچ و عایق آن می شود، نوسانات جریان الکتریکی است. این نوسانات می توانند اتصال کوتاه یا شکستگی سیم پیچ ثانویه را در پی داشته باشند.
۳. گرم شدن بیش از حد
با گرم شدن بیش از حد کوئل و به اصطلاح داغ کردن آن، هدایت جریان به درستی اتفاق نیفتاده و این قطعه در انجام وظیفه و نقش خود با مشکل مواجه می شود.
۴. ساییدگی و پارگی
پاره شدن یا ساییدگی سیم پیچ ها نیز می تواند باعث خراب شدن کوئل شود. به این ترتیب عایق بین سیم‌پیچ اولیه و ثانویه با کویل اصلی تخریب شده و از بین می رود. نتیجه این امر داغ شدن بیش از حد کوئل خواهد بود.
نحوه تست کوئل به صورت مرحله به مرحله
مرحله اول: مسائل ایمنی را رعایت و خودرو را آماده کنید
در قدم اول بسیار حائز اهمیت است که تمام مسائل مربوط به ایمنی را رعایت کرده، اتومبیل را خاموش کنید و اجازه دهید خنک شود. همراه داشتن دستکش، عینک محافظ و ابزار عایق مانند انبردست دارای دسته پلاستیکی نیز از دیگر نکات ایمنی است که باید در نظر داشته باشید.
مرحله دوم: کویل را پیدا کنید
پس از آن که موتور خنک شد، کاپوت را بالا زده و به سراغ کوئل بروید. این قطعه معمولا در نزدیکی گلگیر قرار داشته و به توزیع کننده یا دلکو متصل است. در آن دسته از خودروهایی که فاقد دلکو هستند، شمع ها به طور مستقیم به کویل وصل اند.
مرحله سوم: شمع را جدا کنید
در مرحله بعد باید وایر را از شمع جدا کرده و سپس با استفاده از آچار سوکت مخصوص، شمع را نیز جدا کنید. دو تکته مهم که در این مرحله باید به آن توجه کنید این است که اولا مراقب باشید پس از جدا کردن شمع، چیزی درون حفره آن نیفتد؛ زیرا به سختی می توان آن را خارج کرد. ثانیا به منظور جلوگیری آسیب دیدن شمع هنگام جا زدن، از تستر شمع به جای شمع اصلی استفاده کنید.
مرحله چهارم: شمع را به وایر آن وصل کنید
حال باید شمع را به وایر متصل کنید. توجه داشته باشید که این شمع از حفره خود خارج شده ولی به دلکو متصل است. در این مرحله باید بخش شیاردار شمع یکی از قسمت های فلزی موتور تماس پیدا کند. لازم به ذکر است که تمام این اتفاقات باید در حالی رخ دهد که به منظور جلوگیری از برق گرفتگی، شمع با انبردست عایق و دستکش نگه داشته شده است.
مرحله پنجم: پمپ بنزین را غیرفعال کنید
پیش از روشن کردن موتور خودرو و امتحان کردن شمع باید رله یا فیوز پمپ بنزین را برداشته و آن را غیر فعال نمایید. از آن جایی که شمع در جای خود قرار ندارد، احتمال آتش گرفتن سیلندر در صورت برنداشتن رله پمپ بنزین وجود ندارد. اما با این حال به دلیل پر بودن باک، این کار می تواند خطرناک باشد.
مرحله ششم: موتور را روشن کنید
از یک همراه بخواهید با روشن کردن موتور به سیستم برق خودرو و شمعی که با انبردست گرفته اید، انرژی وارد کند. در صورت سالم بودن کوئل باید همزمان با استارت زدن، جرقه آبی رنگی از شکاف شمع دیده شود. عدم مشاهده این جرقه بیانگر چند مسئله است؛ احتمال اول خراب بودن کویل است؛ بنابراین باید تعویض شود. احتمال بدی معیوب بودن اتصالات الکتریکی است و سومین احتمال نیز این است که در یکی از مراحل انجام تست خطا یا اشتباهی رخ داده است.
اگر به جای جرقه آبی، جرقه نارنجی رنگ دیده شود، می توان نتیجه گرفت که کوئل وظیفه خود را به درستی انجام نداده و برق کافی را به شمع منتقل نمی کند. از جمله دلایلی که می تواندباعث بروز این اتفاق شود می توان ترک خوردن محفظه کوئل، اتصالات معیوب و شعیف بودن جریان الکتریکی را نام برد.
پس از آن که کوئل را تعویض کردید باید این مراح را به طور معکوس انجام دهید. اتومبیل را خاموش کرده و پس از شمع را از وایر جدا کنید، آن را مجددا در حفره اش جاگذاری کنید و وایر را دوباره وصل کنید.
تست مقاومت کویل با اهم متر
خودروتان را خاموش کنید و حدود یک ساعت زمان دهید تا دمای موتور پایین آید. سپس کوئل را بیرون آورید تا دسترسی به پایانه های آن راحت تر شود. پس از آن باید به کمک یک اهم متر مقاومت کوئل را اندازه گیری نماید. اگر عددی که اهم متر نشان می دهد با مقاومتی که در دفترچه راهنمای اتومبیلتان برای کویل در نظر گرفته شده است مغایرت داشته باشد، می توان نتیجه گرفت که کوئل آسیب دیده و خراب است. مقاومتی که کوئل باید به طور استاندارد و نرمال داشته باشد برای سیم پیچ اولیه حدود ۰.۷ تا ۱.۷ اهم و ۷۵۰۰ تا ۱۰۵۰۰ برای سیم پیچ ثانویه است.
پیشگیری از خراب شدن کوئل
تعویض کوئل هزینه زیادی ندارد. بنابراین بهتر است در صورت نیاز به تعویض در اولین فرصت اقدام به انجام این کار نموده و مانع از آسیب رسیدن به قطعات دیگر خودرو و به وجود آمدن هزینه های سنگین تر شوید. پیشگیی از بروز این اتفاقات نیز کمک می کند که در هزینه ها صرفه جویی کنید.
• یکی از اولین و اساسی ترین اقدامات پیشگیری از خراب شدن کویل، بررسی مداوم شمع ها است. با تعویض به موقع شمع های معیوب و قدیمی می توانید احتمال خراب شدن کوئل را کاهش دهید.
• در صورت مشاهده هر کدام از علائم خراب شدن کوئل که در این مطلب نیز به تفصیل به توضیح آن ها پرداختیم، حتما در اسرع وقت به یک تعمیرگاه قابل اعتماد مراجعه کرده و از یک مکانیک باتجربه بخواهید این قطعه را بررسی کند.
• اگر قصد تعویض شمع، کوئل یا سایر قطعات اتومبیل خود را دارید حتما از یک متخصص کمک بگیرید. چنین فردی علاوه بر این که با طریقه صحیح تعویض و نصب قطعات به طور کامل آشنا است، قطعات و برندهای مختلف آن ها را نیز به خوبی می شناسد و از بهترین و باکیفیت ترین قطعات استفاده می کند. علاوه بر این که قطعات بی کیفیت و نامرغوب خیلی زودتر خراب می شوند، به کار بردن آن ها سبب آسیب رسیدن به سایر قطعات می شود.
• نکته مهم دیگر که باید به آن توجه داشته باشید سرویس های دوره ای خودرو است که حتما باید در موعد مقرر انجام شود.