یکی از نکات بسیار مهمی که باید برای رفع مشکلات مختلف خودرو و آسیب جدی به آن رعایت کنیم، سرویس دوره ای و منظم اتومبیل است. کم توجهی به این مسئله و نگهداری نامناسب از خودرو سبب خراب شدن موتور و قطعات آن خواهد شد. در چنین شرایطی تعمیرات اساسی موتور که به آن اورهال (overhaul) گفته می شود، ضرورت می یابد. در اورهال تنها به تعویض روغن معمولی یا لاستیک ها اکتفا نمی کنیم بلکه موتور به شکل کامل تعمیر می شود. در ادامه این مطلب اطلاعات مفید و کاربردی بیشتری را درباره اورهال خودرو و انواع و مزایای آن ارائه خواهیم کرد.
اورهال خودرو چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، اورهال خودرو بازسازی موتور یا تعمیر اساسی آن است. بدین منظور باید به مراکز تخصصی تعمیر خودرو مراجعه کرده و ادامه کار را به مکانیک متخصص و باتجربه بسپارید. او با مهارتی که دارد به درستی موتور را جدا کرده و اجزای داخلی آن را بررسی می کند تا ایرادها را شناسایی کرده و آن ها را مرتفع نماید. متناسب با نوع مشکل خودرو، ممکن است قطعاتی چون رینگ های پیستون، یاتاقان ها، واشرها و میل بادامک نیاز به تعویض داشته باشند.
بر طرف کردن مشکلات و نقایص زیر به اورهال موتور نیاز دارد:
• کاهش عملکرد موتور
• ترک‌خوردگی، نشتی یا شکستگی قطعات موتور
• کاهش سطح روغن موتور بدون وجود علائم نشتی
• گرم شدن بیش‌ازحد و مداوم موتور
از دیگر اقداماتی که در فرایند اورهال انجام می شود، تمیز شدن سطح موتور و پاک کرن رسوبات کربنی از قطعات آن است. در انتها نیز با تعمیر سطوح داخلی سیلندرها، ایرادات حلقه های پیستون و سیلندر رفع می شوند.
انواع اورهال موتور خودرو
اورهال یا تعمیر اساسی موتور به دو نوع و حالت کلی تقسیم می شود که در ادامه به توضیح هر کدام می پردازیم:
اورهال قسمت بالایی موتور
در این نوع اورهال فقط اجزای نیمه بالایی موتور جدا و تعمیر می شود و کل موتور از محفظه خارج نمی شود. اورهال نیمه بالایی در مواردی که می توان به آسانی به قطعات داخلی دسترسی پیدا کرد صورت می گیرد و قطعاتی مانند سرسیلندر، واشر سرسیلندر، سوپاپ ها و مهروموم سوپاپ، پیچ های سیلندر و بازوی راکر تعویض می شوند. این نوع اورهال هزینه و مدت زمان انجام کار کمتری نسبت به اورهال کامل دارد.
اورهال کامل
اورهال کامل نوعی از تعمیر اساسی خودرو است که موتور به طور کامل خارج شئه و اجزای آن برای بررسی دقیق و تعمیر، جدا می شوند. هرگاه مشکل حاد و جدی برای اتومبیل به وجود آید که تشخیص آن دشوار باشد، لازم است از این نوع اورهال برای عیب یابی و رفع آن استفاده کرد. طی این فرآیند ممکن است قطعاتی مانند میل لنگ، رینگ ها و میله های پیستون، بلوک موتور، یاتاقان ها، تسمه تایم یا زنجیر و دیگر اجزای اساسی موتور تعمیر یا تعویض شوند. این نوع اورهال نسبت به اورهال قسمت بالایی موتور پیچیده تر بوده و زمان و دقت بیشتری نیاز دارد؛ به همین دلیل هزینه آن بیشتر از تعمیر بخش بالایی موتور است.
موتور خودرو چه زمانی به اورهال کامل نیاز دارد؟
برای همه مشکلات ماشین لازم نیست اورهال انجام شود؛ برخی از ایرادات را می توان بدون اورهال کامل بر طرف کرد. این کار اغلب برای اتومبیل هایی با عمر بیش از ۱۰ سال یا کارکرد بالا انجام می شود. اگر چراغ چک یا هشدار برای مدت طولانی روشن بماند احتمالا باید موتور را به طور اساسی تعمیر کنید. در ادامه برخی ایرادات خودرو که برای رفع آن به اورهال نیاز است را بررسی خواهیم کرد:
۱. دود سفید اگزوز
مشاهده دود سفید از اگزوز نشان می دهد روغن موتور وارد سیلندر شده و در زمان احتراق با مخلوط هوا و سوخت می سوزد. شکستگی و فرسودگی رینگ های پیستون نیز علت دیگری برای خروج دود سفید از اگزوز خودرو است
اگر هنگام استارت زدن در اوایل صبح یا بعد از روز بارانی دود سفید خارج شد، مسئله نگران کننده ای نبوده و علت آن وجود بخار آب در اگزوز است که خود به خود برطرف خواهد شد.
۲. مصرف بیش از حد روغن موتور
مصرف بیش از حد روغن موتور نشانه دیگری برای ضرورت اورهال خودرو است. اگر مدتی است که دائم باید درون محفظه مربوطه روغن موتور بریزید یا چراغ هشدار روغن اتومبیلتان روشن می شود، احتمالا موتور نشتی دارد یا رینگ ها پیستون فرسوده و آسیب دیده اند.
۳. داغ شدن مداوم و بیش از حد موتور
اگر موتور خودرو شما همواره بیش از حد طبیعی داغ می شود، ممکن است رادیاتور آن نشتی داشته باشد. معیوب بودن واشر سرسیلندر سبب نشت مایع خنک کننده به محفظه احتراق می شود. گرم شدن موتور از ایرادات مهم و جدی اتومبیل است که در صورت عدم پیگیری می تواند به سایر بخش ها نیز آسیب بزند. بنابراین به منظور جلوگیری از خرابی های بیشتر حتما پس از مشاهده روشن شدن چراغ هشدار دمای موتور به تعمیرگاه های مجاز مراجعه کنید.
۴. دود سیاه اگزوز
یکی دیگر از نشانه های نیاز موتور به تعمیر اساسی یا اورهال، خروج مداوم دود سیاه از اگزوز است. کربن جمع شده روی پیستون ها و دریچه های ورودی، حین احتراق و همزمان با فشردن پدال گاز، به شکل دود سیاه از اگزوز خارج می شود. این مسئله مانع از احتراق درست شده و خفگی موتور را در پی دارد. به این ترتیب عملکرد موتور و راندمان سوخت کاهش می یابد.
۵. موتور با احتراق نامناسب و کاهش عملکرد موتور
عدم تناسب سوخت و هوا در سیلندر موتور موجب احتراق نامناسب می شود. اشتعال نامناسب مخلوط سوخت و هوا توسط شمع ها نیز عامل دیگری است که احتراق ناقص را به دنبال دارد و همین مسئله بر عملکرد موتور در دور موتور پایین و هنگام شتاب گرفتن تاثیر می گذارد. چنانچه این احتراق ناقص در اثر فرسودگی شمع ها رخ دهد، می توان خیلی ساده و تنها با تعویض شمع ها مشکل را برطرف کرد؛ اما اگر فرسودگی و شکستگی پیستون ها و رینگ های آن علت اصلی احتراق ناقص باشد، تنها با اورهال موتور می توان مشکل را برطرف کرد.
۶. صداهای عجیب موتور
اگر صدای تق تق از موتور به گوشتان می رسد، ممکن است علت آن زیاد شدن فاصله بین میل لنگ و میله های پیستون یا وجود مشکلی در سوپاپ باشد. شکسته شدن حلقه های پیستون یا فرسوده شدن پایه های موتور نیز علت دیگری است که می توان برای صداهای عجیب و نامتعارف موتور در نظر گرفت. توصیه ما این است که در صورت شنیدن صداهای غیرعادی از موتور حتما به یک مکانیک متخصص مراجعه کنید.
مزایای اورهال موتور خودرو
• بهبود عملکرد خودرو: اورهال موتور گشتاور را افزایش داده و سبب بهبود عملکرد کلی اتومبیل شما می شود.
• جایگزینی قطعات فرسوده: در فرآیند اورهال قطعات قدیمی و فرسوده با قطعات جدید جایگزین شده و به این ترتیب احتمال خرابی موتور در آینده کمتر می شود.
• افزایش طول عمر خودرو: یکی دیگر از فواید تعویض قطعات فرسوده، افزایش طول عمر خودرو و جلوگیری از آسیب های احتمالی بیشتر است.
• هزینه کمتر نسبت به خرید خودروی جدید: بدیهی است که باوجود هزینه بر بودن اورهال، باز هم هزینه انجام این کار به مراتب بسیار کمتر از خرید خودروی جدید است.
نکات تکمیلی
• پیش از آن که برای اورهال موتور اقدام کنید ابتدا به یک متخصص مراجعه کنید که وضعیت خودرو شما را بررسی کرده و تعیین کند آیا مشکلی که با آن مواجه شده اید مربوط به موتور بوده و با اورهال رفع می شود.
• برای اتومبیل هایی با کارکرد بالای ۳۰۰ هزار کیلومتر اورهال موتور چندان توجیهی نداشته و اقدام منطقی محسوب نمی شود؛ چرا که در خودروهایی با این کارکرد قطعات دیگر نیز فرسوده و خراب شده اند. از این رو خرید اتومبیل جدید حتما راهکار بهتری است.با این وجود اگر به هر دلیل شرایط خودرو جدید را نداشته و تمایل به استفاده از ماشین خود دارید می توانید موتور جدید روی آن نصب کنید.
جمع بندی
در این مقاله درباره اوورهال یا تعمیر اساسی موتور و مزایای صحبت کردیم و دانستیم که برخی قطعات چون سر سیلندر و واشر سرسیلندر، سوپاپ‌ها، یاتاقان ها، تسمه تایم و زنجیر نیاز به تعویض داشته باشند. برای خرید لوازم یدکی مورد نیاز خود می توانید به فروشگاه اینترنتی قطعات یدکی HPC مراجعه کرده و واشر سرسیلندر پیکان، واشر سرسیلندر روآ فلزی، واشر سرسیلندر پراید، تسمه تایم ۴۰۵، تسمه تایم پراید و … را با بهترین کیفیت و ضمانت مرجوعی به صورت آنلاین تهیه کنید.