اهمیت عملکرد ترمز خودرو بر هیچکس پوشیده نیست. بروز اختلال در این بخش از اتومبیل ممکن است خطرات مالی و جانی برای راننده و سرنشینان خودرو و حتی عابرین پیاده یا سایر خودروها به همراه داشته باشد. از این رو توجه به وضعیت سلامت ترمزها و بررسی مرتب آن ها بسیار حائز اهمیت است. لنت های ترمز ماشین باید هر چند وقت یک بار بررسی شده و در صورت نیاز تعویض شوند. بنابراین توصیه می شود در صورت شنیدن صداهای غیر طبیعی و ناهنجار از ترمز خودرو، مسئله را جدی گرفته و به دنبال عیب یابی و رفع آن باشید.
البته هر صدایی که از ناحیه ترمز خودرو شنیده می شود لزوما مربوط به لنت های ترمز نبوده اما به هر حال نباید نسبت به این مسئله بی توجه بود؛ چرا که گاهی ممکن است بسیار خطرآفرین باشد. در این مطلب دلایلی که سبب ایجاد صدا در ترمز می شود و راهکارهایی برای رفع این مشکل وجود دارد را بررسی خواهیم کرد.
لنت های ترمز خودرو روی کالیپر و در دو طرف دیسک ترمز قرار گرفته اند. با فشار دادن پدال ترمز، فشاری که روغن ترمز درون سیستم به لنت ها وارد می کند، سبب چسبیدن آن ها به دیسک می شود. اصطکاک بین لنت و دیسک باعث کاهش سرعت خودرو می شود. به مرور زمان و با استفاده مداوم، لنت ها دچار خوردگی شده و نازک می شوند. این امر قدرت ترمزگیری را تحت تاثیر قرار داده و موجب بروز اختلال در عملکرد صحیح این سیستم می شود. ۵ میلی متر حداقل ضخامتی است که به طور تقریبی می توان برای لنت در نظر گرفت و چنانچه کمتر از آن باشد، لازم است لنت ها تعویض گردند.
از دیگر پارامترهایی که بر کیفیت و عملکرد سیستم ترمز خودرو تاثیرگذار است، دیسک ترمز می باشد. دیسک ترمز باید صاف و هموار بوده، تاب یا ترک نداشته و فاقد لبه باشد. همچنین برای دیسک هم مانند لنت یک ضخامت حداقلی استانداردی وجود دارد که اگر از آن مقدار کمتر شود، نیاز به تعویض دارد. بنابراین ضخامت لنت و سالم بودن دیسک دو عامل مهم و تاثیرگذار در عملکرد صحیح ترمز به شمار می روند.
انواع صدای لنت ترمز
صداهایی که از لنت ترمز به گوش می رسد، انواع مختلفی دارد؛ در ادامه به برخی از رایج ترین صداها و علل ایجاد آن ها اشاره خواهیم کرد:
شنیدن صدای تق تق
چنانچه ایرادی در سیستم ترمز وجود داشته باشد، دیسک های ترمز معیوب و یا لنت های ترمز شل باشند، صدای تق تق مانندی از ترمز به گوش می رسد.
شنیدن صدای خرخر
شنیده شدن صدایی شبیه خرخر علت های متفاوتی دارد؛ استفاده از لنت های بی کیفیت، تمام شدن لنت، بروز ایراد در دیسک ترمز و شکستگی یا خرابی پلوس از جمله دلایل ایجاد صدای خرخر به شمار می رود.
صدای سوت
اگر لنت ها تمام شوند یا از کیفیت مناسبی برخوردار نباشند، کالیپر شل باشد، دیسک ترمز و لنت بیش از حد داغ شوند، لبه دار یا خط هایی در دیسک ترمز به وجود آید ممکن است صدایی شبیه صدای سوت از قسمت ترمز ماشین به گوشتان برسد. از دیگر علت های شنیده شدن این صدا، لبه دار یا ناهموار شدن دیسک ترمز و شیشه ای و نازک شدن لنت و دیسک است.
صدای جیغ
یکی دیگر از انواع صدایی که وجود مشکل در سیستم ترمز را هشدار می دهد، صدای جیغ مانندی است که از این قسمت شنیده می شود؛ این صدا نشان می دهد که لنت های ترمز خودرو شما تمام شده و باید تعویض شوند.
صدای خراشیده شدن آهن
هرگاه صدایی شبیه خراشیده شدن آهن از ترمز شنیده شد، باید بدانید که احتمالا بر اثر فرسایش لبه هایی در دیسک ایجاد شده یا لنت بیش از حد نازک و تقریبا تمام شده است.
در مورد انواع صداهای شنیده شده از ترمز دو نکته مهم وجود دارد که باید به آن توجه شود:
۱. متداول ترین صدایی که از ترمز اتومبیل شنیده می شود، صدای سوت است. اگر از باکیفیت بودن ترمز مطمئن هستیدو می دانید که لنت ها به تازگی تعویض شده و کهنه نیستند، احتمالا لنت به درستی بر روی دیسک قرار نگرفته و سبب تولید چنین صدایی شده است. برای رفع این مشکل توصیه شده است وقتی با سرعت حدودا ۵۰ کیلومتر در حال حرکت هستید، چند بار پا را به آرامی روی پدال ترمز فشار دهید و از ترمز گرفتن محکم و شدید اجتناب کنید.
۲. در صورتی که صدای شدیدی شبیه خراشیده شدن آهن از ترمز به گوشتان رسید باید حتما در اولین فرصت نسبت به تعویض لنت اقدام کرده تا مانع از آسیب دیدن بیشتر دیسک شوید. اگر این صدا کم و خفیف بود یعنی ضخامت لنت کم شده و در حال اتمام است. به همین دلیل قسمت فلزی آن روی دیسک کشیده شدهو این صدا را تولید می کند. لبه دار شدن دیسک در اثر سایش نیز با تراش لبه بر طرف شده و با انجام این کار صدا قطع خواهد شد.
برای رفع صدای لنت ترمز چکار کنیم؟
وجود ارتعاش اصلی ترین دلیلی است که می توان برای شنیده شدن صدا از ترمز در نظر گرفت. این ارتعاش در انواع ترمزها متفاوت است؛ در نوع دیسکی بین لنت و دیسک، لنت و کالیپر، کالیپر و متعلقات آن ارتعاش ایجاد می شود. در انواع کاسه ای نیز ارتعاشات معمولا بین کفشک و کاسه به وجود می آید. در ادامه روش هایی برای رفع صدای ترمز معرفی می شود:
۱. توجه به صدای لنت ها در هنگام ترمز گرفتن به شما در تشخیص مشکل احتمالی سیستم ترمز کمک می کند. همچنین توصیه می شود هر چند وقت یک بار ضخامت لنت و میزان شل بودن آن را بررسی کنید.
۲. هنگام خرید لنت حتما به اصالت کالا و کیفیت آن توجه کنید.
۳. اگر لنت ها را بررسی کرده و از کیفیت و نصب صحیح آن ها مطمئن هستید اما با این حال صداهای غیر عادی از ترمز خودرو می شنوید، پیشنهاد می کنیم لنت ها را از جای خود خارج کرده و پشت آن ها “شیم” نصب کنید تا از ارتعاش بین لنت و کالیپر و ایجاد صدای اضافه جلوگیری شود.
۴. اجزای ترمز مانند گیره ها، پین ها و فنرها به مرور زمان و تحت فشار یا دمای بالا تغییر کرده، فرسوده شده و کیفیت خود را از دست می دهند. بنابراین باید پس از مدتی تعویض شوند.
۵. از دیگر نکات مهم بررسی وضعیت سلامت کالیپر است. با روغن کاری و تمیز کردن کالیپر می توان صداهای اضافه ترمز و ارتعاشات را حذف یا دست کم تا حد زیادی کاهش داد. اما اگر کالیپر فرسوده شده باشد، تنها راه تعویض آن است.
۶. لق بودن اجزای ترمز مسئله دیگری است که باید بررسی شود تا اگر لازم است نسبت به تعویض این قطعات اقدام شود.
۷. اگر مدت زمان طولانی است که از خودرو خود استفاده نکرده اید، احتمال دارد دیسک ترمز زنگ زده باشد. از این رو زنگ زدگی و کثیف بودن دیسک ها عامل دیگری است که در صورت شنیدن صدا از ترمز باید مورد بررسی قرار گیرد.
۸. یکی دیگر از راهکارهایی که برای کاهش یا قطع صدای ترمز مورد استفاده قرار می گیرد، سمباده زدن لنت و دیسکی است که لبه دار شده و شیارهایی روی سطح آن به وجود آمده است.
۹. اما اگر بیش از اندازه روی سطح دیسک شیار ایجاد شده باشد، با سمباده زدن مشکل بر طرف نشده و باید دیسک تعویض گردد.
۱۰. نکته دیگر این که همزمان با تعویض لنت، گیره نگهدارنده آن را نیز تعویض نمایید.
جمع بندی
با رعایت نکاتی که در این مقاله به توضیح آن پرداختیم می توانید صدایی که از لنت ترمز اتومبیلتان به گوش می رسد را بر طرف سازید. همچنین برای تهیه قطعات مورد نیاز خود می توانید به فروشگاه اینترنتی قطعات یدکی خودرو اچ پی سی مراجعه کرده و لنت جلو ۲۰۶ تیپ ۵ کره ای، لنت جلو پراید، بلبرینگ چرخ عقب ۲۰۶، بلبرینگ چرخ جلو ۴۰۵ و سایر قطعات یدکی خودرو را با تضمین کیفیت و گارانتی مرجوعی خریداری کنید.